Həsən bəy Zərdabi adına İzmir Ege Universitetində keçirilən yüksək səviyyəli simpoziumda iştirak etdiyimiz layiqli qəzetçi və tədqiqatçı, “Şərq” qəzeti başkanı Akif Aşırlı ilə birlikdə İzmirdən Manisa gəzintisinə gedərkən hansı sürprizlə qarşılaşacağımızı heç xəyalımıza da gətirməzdik. Təsadüfən rastımıza çıxan polisdən qədim tarixi meydanın yolunu soruşduq, Bakıdan gəldiyimizi bilən kimi bizə yaxınlıqdakı Azərbaycan evinin yolunu göstərdi, ora getməyimizi məsləhət bildi və heç izin soruşmadan telefon açıb “qarşılayın, qonaqlarınız gəlib” söylədi. Nə xoş təsadüf, bizi əsl qardaş doğmalığı ilə Manisa Azərbaycan Evi Başkanı Seyfettin Ayakyay və Manisa Azərbaycan Kültür və Dayanışma Dərnəyi Yönətim Kurulu Başkanı Yalçın Taşdemir qarşıladı. Azərbaycan, Türkiyə bayraqları ilə göz oxşayan otaqdan mərhum Qənirə Paşayevanın gülərüz baxışları ilə üz-üzə qaldıq,  xatirələrimiz bölüşdük, ondan sonra bura biz qonaq gəlmişdik. Çox maraqlı tarixi keçmişi olan "şahzadələr şəhəri"  Manisanın görməli yerlərini gəzdik.

İrəvan xanlarının nəslindən – Hüseynəli xanın qardaşı kötücəsi Seyfettin bəy Prezident İlham Əliyevin sərəncamı ilə “Tərəqqi” medalı alıb, mərhum Heydər Əliyevlə görüşüb, Manisada onun adına park açıb, indi isə öz vəsaiti ilə (Xan soykökünə mənsubların məğrur ədası ilə: - kimsədən bir əmzik də almaram, özüm edəcəyəm-deyir) Şuşa adına gözəl bir abidənin özülünü qoydurub inşasına başlayıb, Vətən müharibəsində qələbədən sonra 43 Manisalı, İzmirli yazarın, QHT-STK fəallarının Şuşaya səfərini təşkil edib, feysbuk səhifəsində də Türkiyədən çox Azərbaycana yer ayırır. O, Heydər Əliyev heyranı, İlham Əliyev sevdalısıdır, Qarsdan üzübəri şəhər, kəndlərdə xeyli İrəvanlı qohumları yaşayır və onlar özlərini o torpaqların əsl sahibləri sayır, yaşı 80-ə yaxınlaşır, Qərbi Azərbaycan torpaqlarına  qayıdış günlərini inamla, həsrətlə gözləyir.

Arzularınız gerçək olsun, Seyfettin bəy, Yalçın bəy, sizlər Azərbaycanın Türkiyədə döyünən ürəklərisiz, var olun, tanışlıqdan çox məmnun qaldıq, yenidən görüşmək arzusu ilə,

Hacı Nərimanoğlu Abdulla

İzmirin Ege Universitetində Azərbaycan Milli Mətbuatının banisi, Rusiya türkləri içərisində ilk anadilli jurnalistikanın əsaslarını yaradan Həsən bəy Zərdabinin xatirəsinə həsr olunan Türk Dünyası Mətbuatı simpoziumu təşkil olunub.

Oktyabrın 15 - dən 19 -dək davam edən elmi toplantıya Türkiyə, Azərbaycan, Özbəkistan , Qazaxıstan, Qırğızıstan , Quzey Kıprıs və İrandan 110 mətbuat tarixçisi, bilim insanı, ədəbiyyatşünas qatılıb.
Simpoziumun təşkilatçısı Dos.Dr. Yılmaz Özkaya simpoziumun açılışında Həsən bəy Zərdabini Türk Dünyasının ilk peşəkar mətbuat xadimi, böyük maarifçi, əvəzolunmaz müəllim, fikir, düşünçə insanı adlandırıb. Y.Özkaya bildirib ki, Ege universitetinin ədəbiyyat fakültəsinin Türk Dünyasının modernləşmə hərəkatı ilə bağlı təşkil etdiyi ikinçi böyük elmi toplantının Həsən bəy Zərdabinin xaturəsinə həsr olunmasının önəmi böyükdür.
" Əkinçi " qəzeti RusiyaTürklərinin milli oyanışında, öznüdərk prosesində , qəzetçilik işinin qurulmasında, abnadilii jurnalistikanın formalaşmasında böyük rolu var. Həsən bəy ərəb qrafikalı hürufatı İstanbuldan satın alaraq Bakıya gətirəib, milli qəzetin əsasını qoyub. Bir qədər sonra bu maarifçilik işini Baxçasarayda İsmayıl bəy Qaspralı davam etdirib.

Türkiyənin tanınmış tarixçi alimləri, professor Yavuz Akpınar, professor Sema Barutcu, professor Hasan Krımlı, professor İbrahim Maraş Həsən bəy Zərdabi ilə başlanan və Krımda İsmayıl bəy Qaspralı ilə davam etdirilən türk mətbuatının keçdiyi müxtəlif mərhələlərdən, cədiçilik hərəkatından , Rusiya türklərinin modernləşməsində mətbuatın rolundan danışıb, mətbuatın indiki vəziyyəti təhlil olunub.
Sonra müxtəlif mövzular ətrafında alimlərin mühazirələri dinlənilib, müzakirələr aparılıb.

Azərbaycandan simpoziuma qatılan professor Qafar Caxmaqlı, Akif Aşırlı, Nazim Muradoğlu, Hacı Abdulla, Odər Əlizadə ,Təhminə Bədəlova, Hicran Əhmədova, Yeganə Babayeva və digər alimlər anadilli jurnalistikamızın təşəkkülü , mətbuat tariximizin örnək qəzet və dərgilərinin ideya- siyasi istiqamətləri , inkişaf və tənəzzül dövrləri, mətbuatın cəmiyyətin inkişafında medianın rolu barədə mühazirələr oxuyub, müzakirələrdə aktiv iştirak ediblər.

Oktyabrın 18- i və 19 - da elmi toplantı onlayın formatda davam etdirilib, simpoziumun işinə canlı qatıla bilməyən alimlərin məruzələri dinlənilib.

2024-cü il oktyabrın 15-19-da Türkiyənin Ege Universitetində Azərbaycan milli mətbuatının banisi Həsən bəy Zərdabinin xatirəsinə həsr edilmiş Türk Dünyasının Modernleşmesi II: Türk Dünyasında Mətbuat Simpoziumunda “Zəngəzur” Cəmiyyətləri Birliyinin sədri, Xəzər Universitetinin müəllimi tarix üzrə fəlsəfə doktoru Hacı Nərimanoğlu ortaq türk dili və əlifbası ideyasının tarixinə həsr olunmuş məruzə ilə çıxış edib, sertifikat alıb. Simpoziuma Türkiyədən 60, xarici ölkələrdən 110 alim qatılıb. 

Universitetin Mədəniyyət Mərkəzində Azərbaycan incəsənət ustalarının konserti olub, sərgilər açılıb.

H.Nərimanoğlu simpozium iştirakçıları ilə görüşlərdə Zəngəzurun tarixi, Zəngəzur dəhlizinin açılması ilə bağlı aparılan danışıqlar, ölkəmizin rəhbərliyinin bu məsələ ilə bağlı mövqeyi barədə sualları da cavablandırıb.

zengezur.com

Türkiyə Milli Təhsil Nazirliyinin dərsliklərdə “Mərkəzi Asiya” ifadəsinin “Türküstan”la əvəz olunması barədə qərarı türklərin tarixi məskənlərindən biri olan bu coğrafiyada türk milli kimliyinin, milli özünüdərk və vətənpərvərlik hisslərinin gücləndirilməsinə, Türk Dövlətləri Təşkilatının əsas məramının gerçəkləşməsinə yeni stimul verəcəkdir.

Arzu edilən, gözləniləndir ki, Türkiyənin Milli Təhsil Nazirliyi Azərbaycanlılar üçün də sovet - KQB rejiminin məkrli niyyətlərlə yapışdırdığı "azəri", "azərbaycanlı" yarlığı əvəzinə "Azərbaycan türkləri" ifadəsinin işlənməsi barədə müvafiq qərar versin, tarixi ədalət və həqiqətin bərpası naminə belə bir addım atsın.

Bu, yüz ildən artıqdır milli düşüncəli türk aydınlarının mübarizə apardığı idealın reallaşmasına - dünya, TDT, Anadolu, Qafqaz, Güney Azərbaycan türklərinin də birliyinin təkcə sözdə deyil, fikirdə, dildə, əməldə birliyinin güclənməsinə çox əhəmiyyətli, mühüm töhfə olardı.

Hacı Nərimanoğlu, tarix üzrə fəlsəfə doktoru

2024-cü ilin 3 oktyabrında paytaxt Ankarada Türk Dövlətləri Təşkilatının təşkilatçılığı ilə “Türk əməkdaşlığının hazırkı vəziyyəti və gələcək perspektivləri” adlı panel keçirilib.

zengezur.com https://www.trt.net.tr/azerbaycan/video/turkiye-3/turk-m-kdasliginin-hazirki-v-ziyy-ti-v-g-l-c-k-perspektivl-ri-video  istinadla xəbər verir ki, Türk Dövlətləri Təşkilatının yaradılması üzrə Naxçıvan Sazişinin 15-ci ildönümü və 3 Oktyabr - Türk Dövlətləri Əməkdaşlıq Günü münasibətilə keçirilən sessiyada Türk dövlətləri arasında əməkdaşlığın əldə olunmuş nailiyyətləri və gələcək perspektivləri müzakirə olunub.

Açılış nitqi ilə çıxış edən TDT-nin Baş katibi, səfir Kubanıçbek Ömireliyev Türk dövlətləri arasında siyasi, iqtisadi və mədəni əlaqələrin inkişafında əldə edilən irəliləyişlərdən danışdı, Türklərin rifahı və birliyi naminə əməkdaşlığın davam etdirilməsinin vacibliyini vurğuladı.

Baş katibin çıxışından sonra Türk İnvestisiya Fondunun prezidenti Bağdat Amireyev qardaş ölkələr arasında iqtisadi inteqrasiya, birgə layihələr üçün alternativ resursların yaradılması, xarici investisiyaların cəlb edilməsi kimi məsələlərə toxundu.

Türk Akademiyasının prezidenti, professor Şahin Mustafayev daha inteqrasiya olunmuş Türk dünyası üçün həyata keçirilən elmi və mədəni layihələrdən bəhs etdi.

TÜRKPA-nın Baş katibi Mehmet Süreyya Er qardaş Türk dövlətlərini birləşdirən əlaqələrin hər sahədə olduğu kimi parlamentlər arasında da güclü səviyyəyə çatdığını bildirdi.

Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun prezidenti, professor Aktotı Rayimkulova dedi ki, türk dövlətlərinin bir təşkilat olaraq birləşməsi qardaşlıq bağlarını gücləndirən əsas kimi ortaq kimliyin qorunub saxlanılmasına imkan verir. “Bizim mənəvi irsimiz sərvətimizdir. Bu, həm də şəxsiyyətimizin mahiyyəti, bizə yol göstərən nurdur”.

TÜRKSOY Baş katibinin müavini Sait Yusuf “Türk Dünyasının əslində “bir dünya” demək olduğunu, ümumtürk mədəniyyətinin və tarixinin hər yerdə təsirli iz qoyduğunu vurğuladı.

Etiketlәr: Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondu prezidenti , 3 Oktyabr - Türk Dövlətləri Əməkdaşlıq Günü , Türk Dövlətləri Təşkilatı 15 yaş , Naxçıvan Sazişi 15 illiyi Ankara , Türk İnvestisiya Fondu prezidenti Bağdat Amireyev , TDT baş katibi Kubanıçbek Ömireliyev , Türk Akademiyası prezidenti , professor Şahin Mustafayev , TÜRKPA Baş katibi Mehmet Süreyya Er , professor Aktotı Rayimkulova , TÜRKSOY Baş katibi müavini Sait Yusuf

zengezur.com xəbər verir ki, bunu Rusiya Prezidenti Vladimir Putin oktyabrın 8-də Moskvada keçirilən MDB Dövlət Başçıları Şurasının məhdud tərkibdə iclasında deyib.

“Biz hər il Birliyin mədəniyyət paytaxtını seçirik və o, bütün ölkələrimizin vətəndaşlarının böyük marağına səbəb olan parlaq, yaradıcı və humanitar tədbirlərin mərkəzinə çevrilir. Hazırda mədəniyyət paytaxtı Səmərqənddir. Təklif olunan qərar layihəsinə uyğun olaraq gələn il estafeti Azərbaycanın Laçın şəhəri qəbul edəcək”, - V.Putin bildirib.