SAYTDA AXTAR
FAYDALI LİNKLƏR
Azad edilən torpaqları əbədi Vətən etməyin bir yolu da budur
Azərbaycan Dövləti, Xalqı işğaldan azad edilən torpaqları daimi Vətən eləmək üçün Azərbaycanla Ermənistanın hazırkı dövlət sərhədlərində ermənilərin tikdiyi, Azərbaycan türklərinin əzəli yurd yerləri olmuş Zəngəzur ellərimizdəki Qafan, Qacaran, Gorus kimi çoxminlik əhalinin yaşaya biləcəyi sivil şəhərlər salmalı, bir çox kiçik kənd və qəsəbələrdən, şəhərciklərdən imtina etməlidir. Ötən əsrin 20-ci illərinədək həmin bu şəhərlərin yerində yalnız yerli bəylərə kiçik kəndlər var idi, böyüdüb şəhər elədilər. Qubadlı, Laçına bitişik erməni kəndləri Zeyvə, Xinzirəkdə olan yaşam şəraiti, rahatlıq bizim çox rayon mərkəzlərindən üstün idi. Vətən sərhəddən başlanır.
Şurnux kəndi Azərbaycana təhvil verildi
Zəngəzur vilayətinin Gorus rayonunda yerləşən Şurnuxu kəndinin qərb hissəsi artıq Qubadlı rayonunun ərazisidir. Bunu əks etdirən lövhə artıq Şurnuxu kəndindədir. Azərbaycanın Ermənistanla dövlət sərhədinin delimitasiyası və demarkasiyası prosesi nəticəsində kəndin qərb hissəsi, 12 evdən ibarət ərazi Qubadlı rayonuna qaytarılıb. Həmin ərazi Birinci Qarabağ Savaşı dönəmində işğal olunmuşdu.Demarkasiya prosesi ötən ilin dekabrın 24-də Ermənistanın Milli Təhlükəsizlik Xidmətinin əməkdaşları və Rusiya sülhməramlılarının iştirakı ilə başlanmışdı. 12 evin yerləşdiyi ərazi Gorus-Qafan yolunun şərqində, Azərbaycan ərazisində yerləşir.Bir hissəsi Qubadlı rayonunun inzibati ərazisinə adi olan Şurnuxu kəndi Şurnuxu çayının sol sahilində, Gorus-Qafan magistral yolunun sağ tərəfində yerləşir. Toponim Azərbaycan dilində «kiçik şəlalə» mənasında işlənən «çırnox» sözünün fonetik forması olan şumux // şırnıx sözü əsasında əmələ gəlmişdir. Azərbaycan dilinin Qazax dialektində «sürətlə axın» mənasında «şırnoy» sözü də işlənir. Belə qənaətə gəlirik ki, çırnox, şırnoy, şurnux yaxınmənalı sözlərdir! Hidrotoponimdir. Quruluşca sadə toponimdir.
Şəhidlər anısına, doğmalar acısına
4 Şəhidimiz haqqında təqdim etdiyim bu yazı 1993-94-cü ildə 100-dən çox Şəhidimizin ömür, döyüş yolu barədə yazdığım 4 kitabdan parçalardır. İndi həmin kitabları Şəhid ailələrinin çoxsaylı müraciətlərini, arzu, istəklərini nəzərə alıb kirildən indiki əlifbamızla təkrar nəşrə hazırlamaqla məşğulam. 44 gün davam edən qalibiyyətli Vətən müharibəsinin Şəhid və Qaziləri haqqında hər gün televiziyalarımızda verilişlər gedir, sosial şəbəklərdə şahidlər danışır, çoxlu döyüşlər, əməliyyatlar barədə, əsgər və zabitlərimizin qəhrəmanlığı, cəsarəti, şücaətləri ilə dolu olduqca maraqlı söhbətlər edirlər. Bunlar hamısı yazıya alınmalı, məqalələr yazılıb kitablarda nəşr olunub bu günkü, gələcək nəsillərə çatdırılmalıdır. Şuşanın alınması ən gözəl film üçün hazır mövzudur, məsələn, “300 Spartalı” kimi. Görəsən bunlarla məşğul olan varmı? KİV-də, sosial şəbəkələrdə məlumat getmir bu haqda. Ancaq bunlar isti-isti edilməlidir, sonra gec olur. Yazılan xatirələr, kitablar - Söz qalır, tarixə çevrilir.
Mən bu qələbənin olacağına inanırdım...
“Bunu həm də ona görə xatırladıram ki, gəlin özümüz-özümüzü çox da suçlamayaq - qoydular, qaçdılar, ölməyib qaldılar, yerimizi dar elədilər, filan. Torpaqlarımızın işğalında hamımız günahkarıq; əlahəzrət fakt budur ki, biz xalq, dövlət, millət, ordu olaraq torpaqlarımızı qoruya bilmədik, qalan məsələlər, səbəblər bundan törəmədir. Ermənidən də qorxmayaq, xoflanmayaq, erməni qorxusundan cəsarətlənir, 2016-nın aprel hücumundan sonra bu qorxu daha da böyüyüb. Biz Qarabağ savaşını qabaq-qənşər döyüşdə, müharibədə uduzmadıq, siyasətdə, xəyanətlərdə uduzduq, dünyanı idarə edən xristian güclərin, böyük dövlətlərin geosiyasi planları ilə uduzduq, böyük oyunların kiçik qurbanları olduq. Təbii ki, belə də qalmayacaq, dəyişməliyik, dəyişikliklərə, böyük qayıdışa hazır olmalıyıq! Bir neçə gün əvvəl Müdafiə naziri Zakir Həsənovun 4 il sonra ilk dəfə rusiyalı həmkarı Sergey Şoyqu ilə aprel döyüşləri vaxtı telefon danışıqlarının detallarını açıqlaması bütün bəlaların hardan gəldiyini aydın işarət etdi. İnanıram ki, həm siyasilərimiz, həm hərbçilərimiz öz plan və hərəkətlərində bu amili indi daha ölçülü-biçili şəkildə nəzərə alırlar...”
2020-ci ildə məşhur “Zəngəzur” tarixi romanının müəllifi Əyyub Abasovun anadan olmasının 115 ili tamam olur
1918-1920-ci illərdə ermənilərin azərbaycanlılara qarşı apardığı soyqırımın ən müdhiş, qanlı səhifələri Zəngəzur qətliamları idi və bu faciələrin doğru-düzgün bədii salnaməsini yaratmaq missiyasını da tale həmin dəhşətləri şəxsən yaşamış Zəngəzurlu ədib Əyyub Abasovun taleyinə yazıb. Ə. Abasovun xalqımız qarşısında ən böyük xidməti vicdan və cəsarətin, böyük ədəbi istedadın layiqli bəhrəsi olan 980 səhifəlik (I, II kitab) "Zəngəzur" tarixi romanıdır (Əyyub Abasov, Zəngəzur, 1-ci kitab, “Nağıl evi”, Bakı 2013, 532 səh. 2-ci kitab 448 səh). Ə.Abasov haqqında yazı saytın “Məqalələr” bölümündə yerləşdirilib. http://zengezur.com/index.php/mzhallr/174-bu-il-yyub-abasovun-110-illiyidir
Şuşa yolumuzu gözləyir, gecikirik!
40 gündür ki, Şuşa Azərbaycana, Azərbaycan Şuşaya qovuşub. Ancaq Şuşada yalnız əsgərlərimizdir, 28 ildir Şuşa deyib haray çəkən həsrətli şuşalılar hələ ki Qalaya qayıtmayıb, yəni qayıdışları təmin edilməyib. Təbii ki Şuşada işıq, su, qaz, istilik, yol problemi var, qışdır, Bakıdakı rahatlıq orada yoxdur. Ancaq bura Şuşadır axı və gözü sakinlərinin yoluna dikilib, yol gözləyir, sakinlərin nəfəsinə qızınmaq istəyir axı. Buradakı müzəffər ordumuzun əsgərlərinin gözləri də yol çəkir ki, harda qaldı Şuşalılar, bu Qalada qan töküb, qanımızı bu torpağa axıtmışıq ki, əhalisi teliklə geri dönüb öz ev-eşiklərində yaşasınlar. Yəqin bu fikri heç kəs yaxın buraxmaz - Ramana Şuşadan əzizmi ola bilər?! İnternet əsridir, baxırıq, görürük erməni saytlarında Şuşadan çıxmış erməni ailələri Şuşaya dönüşü hər gün səbirsizliklə, ümidlə, inamla gözlədiklərini elə ürəkdən ifadə edirlər ki...Gəlin qəbul edək ki bizim Şuşanı tərk etdiyimiz 28 ildə burada yüzlərlə erməni doğulub, göz açıb buranı görüb, Şuşanı Vətən bilib, üstəgəl erməni təbliğatı o qədər güclü işləyib ki, hər kəsin beynində Şuşa-Qarabağ tarixi erməni yurdu kimi beyinlərə pərçim olunub.