SAYTDA AXTAR
FAYDALI LİNKLƏR
31 MART - AZƏRBAYCANLILARIN SOYQIRIMI GÜNÜ
Tarix tarixdir. 1978-ci ildə Qarabağda məskunlaşmalarının 150 illiyini qeyd edən ermənilər yaxşı bilirlər ki, onlar bu torpaqlara qonaq kimi gəlmişlər. Nəinki Dağlıq Qarabağ, bugünkü Ermənistan tarixi Azərbaycan torpaqlarında formalaşıbdır. İrəvan xanlığı, Zəngəzur mahalı bizim tarixi ərazimizdir. Xəritəyə baxsaq görərik ki, vaxtilə Zəngəzuru Azərbaycandan ayırıb Ermənistana vermək nəticəsində böyük türk dünyası coğrafi cəhətdən parçalandı. Yəni, Zəngəzurun Ermənistana verilməsinin çox böyük mənfi mənası var idi...hər bir azərbaycanlı, hər bir vətəndaş, hər bir uşaq öz tarixini bilməlidir. Bilməlidir ki, bu bölgələr tarixi Azərbaycan torpaqlarıdır. Məsələnin həlli üçün, əlbəttə, bütün amillər nəzərdən keçirilməlidir. Tarix bəllidir. Bu bizim torpağımızdır, nəinki Dağlıq Qarabağ və digər bölgələr.
İlham ƏLİYEV, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti
İlk hərbi nazirimizin məzarı tapılıb - FOTO
Uzun sürən axtarışlardan sonra görkəmli dövlət xadimi, Zəngəzurun Laçın bölgəsində doğulub böyümüş, Qarabağın general-qubernatoru, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin ilk hərbi naziri Xosrov Paşa bəy oğlu Sultanovun məzarı tapılıb. Karabakhmedia.az saytına bu barədə Xosrov bəy Sultanovun mənsub olduğu nəslin nümayəndəsi, araşdırmaçı, doktor Orxan Cəbrayıl məlumat verib. Orxan Cəbrayıl bildiirb ki, Xosrov bəy Sultanov 1943-cü ildə İstanbul şəhərində vəfat edib, qəbri Feriköy məzarlığındadır.
Azərbaycanın dövlətçilk tarixinə adı qızıl hərflərlə yazılmış Xosrov bəy Sultanov haqqında qısa məlumatı oxuculara təqdim edirik.
Əyyub Abasov-Zəngəzur faciəsini yaşayan və yaşadan ədib
Məqalə "Azərbaycan" jurnalının 2015-ci il 7-ci №-də dərc olunub
İstedadlı yazıçı, şair, dramaturq, naşir, jurnalist, Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi Abasov Əyyub Cəbrayıl oğlu 1905-ci ildə tariximizin ən qədim dövrlərindən bəri Azərbaycan türklərinin məskəni, oğuzların yurd yeri olmuş Zəngəzur qəzasının Şəki kəndində (indiki Ermənistan SSR Sisyan rayonu) anadan olmuşdur.
İki il kənd məktəbində oxuyub. Zəngəzurda törədilən faciəli qırğınlardan sonra Naxçıvanda yaşayıb, bir dərəcəli məktəbi və Pedaqoji Texnikumu bitirib, 1928-ci ildə Bakıda Pedaqoji İnstituta daxil olub. 1931-ci ildə institutu qurtaran Ə. Abasov iki il Naxçıvan Pedaqoji Texnikumunda dərs hissə müdiri, 1932-33-cü illərdə isə rayon maarif şöbəsinin müdiri vəzifələrində və 1933-34-cü illərdə «Kommunist» qəzeti redaksiyasında çalışıb.
Ə. Abbasov 1934-37-ci illərdə Leninqradda redaktorluq və tərcüməçilik kursunda oxuyub. O, 1937-39-cu illərdə "Azərnəşr"də şöbə müdiri olub, 1939-41-ci illərdə Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti yanında İncəsənət İşləri üzrə Komitədə çalışıb, İkinci Dünya müharibəsində faşistlərə qarşı vuruşub, 1943-47-ci illərdə Azərbaycan KP MK-da təlimatçı, 1947-48-ci illərdə Bakı Teatr Məktəbinin direktoru, 1949-57-ci illərdə isə "Uşaqgəncnəşr"də şöbə müdiri vəzifələrində işləyib.
ZƏNGƏZURUN İTİRİLMƏSİNDƏN 95 İL ÖTDÜ
“Zəngəzur” Cəmiyyətləri İctimai Birliyi bununla bağlı açıqlama yayıb. Açıqlamada deyilir: “Dekabrın 1-də Zəngəzurun rəsmən Sovet Ermənistanına verilməsindən 95 il ötür. Zəngəzur həmin tarixədək hər zaman Azərbaycan torpağı olub. Tarixi mənbələrdə, müxtəlif səyyahların yazılarında göstərilib ki, Zəngəzur türklərin qədim yurd yeridir. Zəngəzurdakı türk mənşəli toponimik adların çoxluğu da bu fikri təsdiqləyir.
XVIII əsrdə Zəngəzur mahalının ərazisinin böyük hissəsi Qarabağ xanlığının, bir hissəsi isə Naxçıvan və İrəvan xanlığının tərkibində olub. Çar Rusiyası dövründə isə o, Gəncə (Yelizavetpol) quberniyasının tərkibinə daxil edilib. XX əsrin əvvəllərində Zəngəzur mahalında 240 azərbaycanlı (türk), bundan üç dəfə az erməni kəndi var idi. Mahal bir neçə bölgədən ibarət olub: Qafan, Gorus, Qarakilsə (Sisian), Mehri, Zəngilan, Qubadlı, Laçın.
Ruhu Qarabağda, cismi Amasyada
( “525-ci qəzet”, 22 avqust 2015-ci il, səh.22-23 )
Mir Həmzə Seyid Nigari Qarabağinin anadan olmasının 210, vəfatının 130 illiyinə
Mir Həmzə Seyid Nigari Qarabaği Qafqaz və Anadoluda məşhur olan, şeirləri iki əsrə yaxındır sevilərək oxunub əzbər söylənilən təkkə-təsəvvüf ədəbiyyatının görkəmli nümayəndəsi, nəqşibəndi təriqətinin nüfuzlu şeyxi, kamil mürşiddir. O, Qarabağ xanlığının Zəngəzur mahalının Cicimli kəndində (indiki Laçın rayonu) dünyaya gəlib. Şeyxin doğum və vəfatı tarixi barədə bəzi fərqli rəqəmlər göstərilsə də, "Türk Ensiklopedisi", az.wikipedia.org, tarihvebilgi, ayb.net və digər mənbələr, çoxlu tədqiqatçılar onun 1805-ci ildə doğulduğunu, Qarapapaq türklərindən olduğunu, 1885-ci il sentyabrın 29-da vəfat etdiyini təsdiq edir. Özü də Cicimlidə doğulduğun yazıb:
27 il əvvəl Ermənistan parlamenti soyqırım və deportasiyaya rəvac verən bədnam qərar qəbul etmişdi
“Zəngəzur” Cəmiyyətləri İctimai Birliyinin bəyanatı
“27 il əvvəl - 1988-ci il iyulun 14-də Ermənistan SSR Ali Soveti Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayəti (DQMV) Xalq Deputatları Sovetinin həmin il 20 fevral tarixli Ermənistan SSR-in tərkibinə daxil olmaq haqqında qərarını müzakirə edib Azərbaycan SSR-in tərkibində olan Dağlıq Qarabağın Ermənistana birləşdirilməsinə dair qərar verdi.